Sasabrɔ[1] yɛ tebea bi a ɛde koankorɔ, ne titire yaw bi a ɛba wo dwonku.[2]Sasabrɔ nkyerɛ baabi pɔtee a ɛnkɔ yie, na mmom ɛfa tebea ahodoɔ bɛyɛ ahanu a ɛbi ne arthritis ne "non-articular rheumatism" a wɔsane frɛ no "regional pain syndrome" anaasɛ "soft tissue rheumatism".[3][4] Soft tissue disorder ne sasabrɔ wɔ nnoɔma bi a ɛsɛ. [5]Ɛtɔ mmerɛ bi a wɔde "Soft tissue rheumatic disorder" kyerɛ saa tebea yi mu.[6] Wɔde edin "Sasabrɔ" di dwuma wɔ MeSH mu de kyerɛ "connective tissue disorder "[7] Nkorabata a wayi asi hɔ de nhwehwɛmu ne sasabrɔ ayerasa ne "rheumatology".[8]

Ahodoɔ sesa

Sasabrɔ a ɛyɛ koankorɔ, yaw pii(bi te sɛ wo dwonku, wo kɔn anaa wakyi) pii noa deɛ ɛdeba yɛ yareɛ a yɛde san. Wɔ 20th century mu na yɛhunuu sɛ wɔn etiology no nni hɔ na ɛnyɛ adeɛ yɛtumi sa. Postinfectious arthritis a yɛsane frɛ no reactive arthritis ne sasabrɔ atiridii yɛ nhwɛsoɔ. Wɔ United States, wakyekyɛ sasabrɔ a ɛnkɔ yie mu du a ɛgyina nomenclature ne nkyekyɛmu a American college of Rheumatology (ACR) kaeɛ wɔ afe apem ahankron ne aduowɔtwe mmiɛnsa mu.[9]

  • Diffuse connective tissue diseases
    • Rheumatoid arthritis
    • Juvenile arthritis
    • Systemic lupus erythematosus
    • Sjögren syndrome
    • Scleroderma
    • Polymyositis
    • Dermatomyositis
    • Behçet's disease
    • Relapsing polychondritis[10]
  • Arthritis associated with spondylitis (i.e. spondarthritis)
    • Ankylosing spondylitis
    • Reactive arthritis
    • Psoriatic arthritis[11]
  • Osteoarthritis (i.e. osteoarthrosis, degenerative joint disease)
  • Rheumatic syndromes associated with infectious agents (direct and indirect or reactive)
  • Metabolic and endocrine diseases associated with rheumatic states
    • Gout, pseudogout
  • Neoplasms
  • Neurovascular disorders
  • Bone and cartilage disorders
  • Extraarticular disorders
    • Bursitis/Tendinitis wɔ n'abɛtire, wrist, biceps, nan, kotodwe (patella), ankle, adwumakuo ne Achilles tendon
    • Capsulitis
  • Miscellaneous disorders a ɛfa articular manifestations ho
    • Palindromic rheumatism yɛ rheumatoid arthritis ahodoɔ bi.[12]

Nhwehwɛmu sesa

Mmogya ne dwonsɔ bɛma yɛahunu baabi a creatinine ne uric acid no aduro na ama yɛahunu sɛ sawa no yɛ adwuma,sɛ ESR no ne CRP no bɛtumi ayɛ yie a. Sɛ wɔma no fa aduane a wahyɛ no sɛ wɔmfa no wie a, dwonsɔ foforɔ bɛma wahunu sɛ nnipadua no ma uric acid bebree anaasɛ nnipadua no mma uric acid. Rheumatoid agyinaeɛ bɛtumi ayɛ adwuma, ne titire wɔ ekuo bi a ɛbɛtumi de rheumatoloid arthritis aba. Wɔde paneɛ twe nsuo firi dwonku de hwɛ sɛ nsuo bi abobɔ wɔ hɔ a. Uric acid crystal a ɛwɔ nsuo no mu kyerɛ gout. Mpempii no wɔnnyɛ nhwehwɛmu biara, na nea wɔyɛ ara ne sɛ wɔyi tebea foforɔ firi hɔ ansana wanya nhwehwɛmu papa.

Ntotoeɛ sesa

Ayaresa a wɔde sasabrɔ nyarewa pii no ara yɛ analgesic bi te sɛ paracetamol ne non-steroidal anti-inflammatory drugs (NSAIDs). Steroids, ne titire glucocorticoids ne analgesic a ano yɛ den na wɔde ma wɔn a wɔyareɛ no ano yɛ den.[13]

Abakɔsɛm sesa

Edin Sasabrɔ firi late Latin rheumatismud, a ɛfiri Greekῥευματίζομαι a ɛkyerɛ sɛ "worebɔ afiri flux ho", a rheum no kyerɛ honam nsuo,sɛ mmogya and nsuo firi nnipadua no mu pii a. Ansana 17th century bɛba no, dwonku yaw a na wɔsusu sɛ viscuous humors na ɛde ba a ɛwuraa dwonku no mu a wɔfrɛ no gout, edin a wɔfa firii Middle English firi tete French kasa yiye mu"ko;gout, Sasabrɔ", na ɛnyɛ wonworam wɔ w'ani so fa ɛnɛ din a wɔde frɛ uric acid a ɛdɔɔso no.[14] Borɔfo din a wɔde maa Sasabrɔ no wɔde dii dwuma kɔpem 17th century, a na wɔgyedi sɛ dwonku a ayɛ koankorɔ no nea ɛde ba yɛ rheum a ɛdɔɔso a ɛkyerɛ sɛ nnipadua no nsuo kɔ dwonku no mu.[15]

Beaeɛ a menyaa mmoa firiiɛ sesa

  1. https://www.webmd.com/rheumatoid-arthritis/an-overview-of-rheumatic-diseases
  2. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781315384801-14/rheumatic-disorders-phil-young
  3. Altorok, Nezam; Nada, Shigeyuki; Nagaraja, Vivek; Kahaleh, Bashar (2016-06-15). "Chapter 17 - Epigenetics in Bone and Joint Disorders". In Tollefsbol, Trygve O. (ed.). Medical Epigenetics (Illustrated ed.). Academic Press. pp. 295–314. doi:10.1016/B978-0-12-803239-8.00017-X. ISBN 978-0-12803-239-8.
  4. https://emedicine.medscape.com/article/334141-overview
  5. Mahroos, Roaa (2021). "Soft Tissue Rheumatic Disorders". In Almoallim, Hani; Cheikh, Mohamed (eds.). Skills in Rheumatology. Singapore: Springer. pp. 461–474. doi:10.1007/978-981-15-8323-0_22. ISBN 978-9-81158-323-0. S2CID 234306241.
  6. "Archive copy". Archived from the original on 2010-08-11. Retrieved 2022-07-25.{{cite web}}: CS1 maint: archived copy as title (link)
  7. https://meshb.nlm.nih.gov/record/ui?name=Rheumatic+Diseases
  8. https://web.archive.org/web/20090628224336/http://www.mercksource.com/pp/us/cns/cns_hl_dorlands_split.jsp?pg=/ppdocs/us/common/dorlands/dorland/seven/000092798.htm
  9. Decker, John Laws (August 1983). "American Rheumatism Association nomenclature and classification of arthritis and rheumatism (1983)". Arthritis & Rheumatology. 26 (8): 1029–1032. doi:10.1002/art.1780260813. ISSN 0004-3591. PMID 6603849.
  10. Puéchal, Xavier; Terrier, Benjamin; Mouthon, Luc; Costedoat-Chalumeau, Nathalie; Guillevin, Loïc; Le Jeunne, Claire (March 2014). "Relapsing polychondritis". Joint, Bone, Spine: Revue du Rhumatisme. Elsevier. 81 (2): 118–124. doi:10.1016/j.jbspin.2014.01.001. PMID 24556284.
  11. https://books.google.com/books?id=NUSToAEACAAJ
  12. Salvador, Georgina; Gómez-Centeno, Antonio Domingo; Viñas, Octavi; Ercilla, Guadalupe; Cañete, Juan De Dios; Muñoz-Gómez, José; Sanmartí, Raimon (August 2003). "Prevalence and clinical significance of anti-cyclic citrullinated peptide and antikeratin antibodies in palindromic rheumatism. An abortive form of rheumatoid arthritis?". Rheumatology (Oxford). 42 (8): 972–975. doi:10.1093/rheumatology/keg268. PMID 12730510.
  13. Buttgereit, Frank (19 February 2020). "Views on glucocorticoid therapy in rheumatology: the age of convergence". Nature Reviews Rheumatology. 16 (4): 239–246. doi:10.1038/s41584-020-0370-z. PMID 32076129. S2CID 211194682.
  14. https://www.healthline.com/health/hyperuricemia
  15. https://books.google.com/books?id=mFAYAAAAIAAJ